PQ 2023

Twórcy wystawy

  • Autorka instalacji:
    Ksenia Makała

    Opiekun merytoryczny:
    Marek Chowaniec

    Zespół kuratorski:
    Marek Chowaniec,
    Jarosław Cymerman,
    Krystyna Mogilnicka,
    Anna Rudek-Śmiechowska
  • Producent obiektu:
    LUXPOL (Tychy)

    Producent:
    Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego

    Produkcja:
    Karolina Dziełak-Żakowska,
    Krystyna Mogilnicka
  • Praca „Azyl” zdobyła nagrodę Responsiveness to Urgencies (Reagowanie na bieżące problemy) w kategorii Wystaw studenckich przyznaną przez jury 15. edycji Praskiego Quadriennale 2023.

Making of

Opis

Świadomość zagrożenia i poczucie braku kontroli tuż po wybuchu pełnoskalowej agresji na Ukrainę stały się dominującym aspektem życia także dla osób mieszkających w Polsce. Codzienne doniesienia o wojnie wywoływały silny lęk i zaburzały codzienne funkcjonowanie.

Projekt AZYL to próba stworzenia bezpiecznej przestrzeni. Zadaszenie przyjęło funkcję schronu, rozpościerającego się nad przechodniami. Zapewnia cień, chroni przed deszczem, wchodzi w interakcję z zewnętrznymi warunkami atmosferycznymi – zmienia się pod wpływem wiatru, nabiera przejrzystości łapiąc promienie słońca. Stanowi kontrastującą i zaskakującą formę dla zastanego, spójnego otoczenia architektonicznego.

Wspólne spożywanie posiłków, w pośpiechu bądź oczekiwaniu, to część rzeczywistości osób przybywających z Ukrainy do doraźnych miejsc pobytu w Polsce.

Galeria

Wizualizacja obiektu pod tytułem
il. Ksenia Makała
Wizualizacja obiektu; pod konstrukcją z poprzedniego zdjęcia - dwie osoby podczas rozmowy; obok inni przechodnie; w tle zabudowa miejska.
il. Ksenia Makała
Wizualizacja obiektu podczas wiatru lub opadów deszczu - baldachim nad stołem jest przesunięty w prawą stronę; obok kobieta nakładająca na siebie kaptur kurtki; w tle szaro-ciemne niebo i zabudowa miejska.
il. Ksenia Makała
Zdjęcie z akcji artystycznej; autorka pracy przy stole; ręką podtrzymuje biały baldachim, który reaguje na podmuch wiatru; kobieta uśmiecha się i zerka poza kadr; na stole termosy z napojami; owoce i ciastka; przed stołem - grupa przechodniów.
fot. Markéta Bendová
Artystka podczas przygotowywania kawy dla jednego z gości wystawy; w tle tłum podczas wydarzenia miejskiego.
fot. Markéta Bendová
Instalacja z baldachimem; baldachim ma obły, przypominający dziwnie regularną chmurę kształt; jest napełniony powietrzem i przymocowany do chodnika sznurkami, które powstrzymują go przed zmianą położenia; przed konstrukcją grupa młodych osób.
fot. Markéta Bendová
Artystka przy stole pod baldachimem; sfotografowano ją podczas rozmowy z kimś poza kadrem.
Widok na konstrukcję
fot. Markéta Bendová
Artystka podczas przygotowywania jedzenia; na pierwszym planie kreda dziecięca, która leży na chodniku.
fot. Markéta Bendová
Pod konstrukcją
fot. Markéta Bendová
Kolorowe rysunki na chodniku, w centrum rysunek tęczowego balonu, który unosi się nad wyklejonym ze sznurków gniazdem; w gnieździe są malutkie rysunki kotów - każdy naklejony na nie, narysowany na osobnym urywku papieru.
fot. Markéta Bendová
Konstrukcja baldachimu lekko opada na chodnik, rzuca cień na rozłożone na chodniku rysunki dzieci; na pierwszym planie kobieta, która trzyma w dłoni parasol; parasol jest ozdobiony długimi, zwisającymi do ziemi, białymi sznurkami.
fot. Markéta Bendová
Zdjęcie pokazujące wystawę prac - rysunków dzieci na kartkach papieru.
fot. Markéta Bendová
Zbliżenie na jeden z dziecięcych rysunków; na nim unosząca się nad ziemią buda dla psa; obok budy uśmiechnięta buzia psa; kwiaty i słońce.
fot. Markéta Bendová

Biogram artystki

Ksenia Makała

studentka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej. Autorka realizuje projekty z zakresu architektury, projektowania wnętrz, scenografii oraz działań interdyscyplinarnych. Interesuje ją przestrzeń i relacje w niej zachodzące, a także oddziaływanie miejskich aglomeracji na jednostkę i na jej dobrostan. Jest autorką zwycięskiej realizacji w Konkursie na obiekt sztuki w Ogrodach Polsko-Niemieckich w Warszawie oraz finalistką aWAKEn International Scenic Design Competition.

Teaser

Działania społeczne i edukacyjne towarzyszące wystawie

Działania społeczne i edukacyjne towarzyszące wystawie możemy podzielić na kilka etapów. Wszystkie miały na celu pogłębienie metafory przewodniej wystawy – azylu.

Autorka wystawy zaprosiła dzieci w wieku 5-10 lat do stworzenia rysunków na temat „Azyl/Schronienie”. Prace dzieci były częścią wystawy – prezentowane zwiedzającym lub odwzorowywane kredą na chodniku pod balonem. W akcji do tej pory pilotażowo wzięły udział pojedyncze klasy/grupy z następujących placówek edukacyjnych: Przedszkole nr 433 w Warszawie, Przedszkole nr 443 w Warszawie, Szkoła Podstawowa im. I Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Artystka przygotowała list do dzieci, w którym pisała: “Na co dzień mieszkamy w domach. Czujemy się w nich bezpiecznie, bo dobrze je znamy. Ale co by było, gdybyśmy znaleźli się w zupełnie innym miejscu na świecie, albo zgubilibyśmy drogę powrotną do domu? Wyobraź sobie, że spotykasz osobę/postać lub zwierzę, które nie może wrócić do swojego domu. Twoim zadaniem jest zbudowanie dla niej tymczasowego schronienia – azylu. Miejsca, w którym będzie czuła się bezpiecznie.

Czy są jakieś materiały, które lubisz i chciałbyś z nich zbudować taki azyl? (tkaniny, np. miękkie futro albo elementy roślinne – liście/siano). Jaką mógłby mieć formę (okrągłą, wielokątną), czy unosiłby się w powietrzu, byłby pod ziemią, a może dryfował? Jaki miałby kolor i wielkość? Czy byłby dużym obiektem, a może schronem dla mrówki, który zmieści się w kieszeni?

Narysuj swój projekt „schronienia” dla wymyślonej przez siebie osoby/postaci/zwierzątka.

Pytania pomocnicze: Czym jest dla Ciebie schronienie? Z jakich materiałów może być zbudowane schronienie?  Czy są jakieś obiekty, z których można zbudować formę „kryjówki”?  Kiedy czujesz się bezpiecznie? Co można zrobić, aby pomóc komuś poczuć się „jak w swoim własnym domu”?  Jakie rzeczy pomagają nam czuć się bezpiecznie? W jakich miejscach/przestrzeniach czujemy się bezpiecznie? Czy znasz bohaterów (książki, filmy) którzy musieli uciekać przed niebezpiecznymi postaciami lub sytuacjami? (wprowadzenie wątku wojny w Ukrainie – poinformowanie dzieci)”.

Powstały też ruchowo-plastyczne warsztaty „Azyl” skierowane do dzieci w wieku 4-12 lat i ich opiekunki/opiekunów. Program warsztatów opracowały Ksenia Makała – autorka wystawy stworzonej Praskie Quadriennale 2023 i Anna Wańtuch – choreografka i specjalistka w temacie pracy ruchowej z rodzinami.

Ksenia, przygotowując nagrodzona wystawę „Azyl”, poszukiwała odpowiedzi na pytanie, jak obiekty i rzeczy wpływają na ludzkie ciało. Lewitujący w powietrzu ogromny balon zachowywał się na wietrze bardzo nieprzewidywalnie. Wywoływał zachwyt, zaskoczenie, prowokował do zabawy i uwagi. Mógł też kogoś przestraszyć, bo był bardzo duży. Podczas warsztatów grupa budowała własne schronienia, eksperymentowała z tym, jak wielkość ich ciał i temperament ich osobowości pomaga lub utrudnia utrzymać kształt schronienia. Jak się poruszać, by zadbać o swój obiekt, który cię chroni. W jaki sposób dbasz o obiekt, a jak obiekt dba o ciebie?

W ramach prezentacji wystawy w Katowicach w Muzeum Śląskim podczas Nocy Muzeów  zaproponowano odbiorcom wystawy wpisanie swojej odpowiedzi na pytanie „Czym jest mój azyl?”

 

Warsztaty w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego - 19 listopada 2023

Na środku czarnej teatralnej przestrzeni stoi jedna z prowadzących, Anna Wańtuch, szczupła rudowłosa w niebieskim t-shircie, łokcie ma wysoko uniesione, dłonie łączą się przed klatką piersiową. Mówi coś głośno do zebranej grupy, której nie ma na zdjęciu. Widać tylko kawałek czyjejś głowy w rogu fotografii.
fot. Maciej Czerski
Ania Wańtuch tłumaczy ćwiczenie i jednocześnie przykrywa swoim ciałem, jak namiotem drugą kucającą osobę, drugą prowadzącą, Ksenię Makałę. Pozostałe osoby zgromadzone w sali słuchają.
fot. Maciej Czerski
Trzy osoby w kolorowych dresach wykonują ćwiczenie pokazane przez Anię. Jedna przykrywa drugą swoim ciałem. Trzecia osoba, mały chłopiec w wieku około 6 lat, śmiejąc się leży na brzuchu na wierzchu piramidy z ciał. W tle inni uczestnicy.
fot. Maciej Czerski
Inni uczestnicy. Osoba dorosła, kobieta, i mały chłopiec w trakcie ćwiczenia
fot. Maciej Czerski
Inni uczestnicy w trakcie ćwiczenia. Osoba dorosła, kobieta obejmuje dziewczynkę w pasie.
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski
Materiały plastyczne stoją na czarnej teatralnej podłodze.
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski
fot. Maciej Czerski

Warsztaty w Muzeum Śląskim w ramach Nocy Muzeów - 18 maja 2024

fot. Rafał Wyrwich
fot. Rafał Wyrwich
fot. Rafał Wyrwich
fot. Rafał Wyrwich
fot. Rafał Wyrwich
fot. Rafał Wyrwich
fot. Rafał Wyrwich